Tiểu sử nhà thơ Quang Dũng
Nhà thơ Quang Dũng có tên thật là Bùi Đình Dậu (tức Diệm). Quê gốc” làng Phượng Trì, tổng Đại Phùng, huyện Đan Phượng, tỉnh Hà Tây. Ông sinh ra trong một gia đình nông dân có nghề làm ruộng kiêm tiểu thương. Trước Cách mạng (1945), Quang Dũng học ban trung học Trường Thăng Long Hà Nội. Tốt nghiệp, ông đi dạy học tư ở Sơn Tây. Sau Cách mạng tháng Tám, ông vào quân đội, công tác ở phòng quân vụ Bắc Bộ, phóng viên báo Chiến đấu khu II. Năm 1947, ông đi học Trường bổ túc trung cấp quân sự Sơn Tây. Sau đó, ông về Trung đoàn Tây Tiến, giữ chức Đại đội trưởng, phó Đoàn võ trang tuyên truyền Lào – Việt. Sau thời kỳ Tây Tiến, cuối năm 1948, ông về làm Trưởng tiểu ban tuyên huấn của Trung đoàn 52, rồi làm Trưởng đoàn văn nghệ Liên khu HI. Tháng 8.1951, Quang Dũng xuất ngũ. Từ sau hòa bình (1954) ông làm công tác biên tập văn nghệ ở các báo và ở NXB Văn học. Ông mất ngày 14.10.1988 tại Hà Nội.
Tác phẩm của nhà thơ Quang Dũng
Tác phẩm : Mùa hoa gạo (truyện ngắn – 1950), Bài thơ Sông Hồng (thơ – 1956), Đường lên châu Thuận (bút ký – 1964), Rừng về xuôi (truyện ký – 1968), Nhà đổi (truyện ký – 1970). Một chặng đường Cao Bắc (bút ký – 1983), Máy đầu ô (thơ – 1983), Thơ văn Quang Dũng (tuyển thơ, văn – 1988).
Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài. Ông làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc… Ở lĩnh vực nào cũng có những thành tựu đáng kể, nhưng nổi bật hơn cả vẫn là thơ. Quang Dũng đến với thơ sớm. Bài thơ đầu có tên là Chiêu Quản được viết năm 1937, khi Quang Dũng mới l6 tuổi. Nhưng ông chỉ thực sự được khẳng định và nổi tiếng với bài Tây Tiến (1947) và cùng với Tây Tiến là những bài thơ trong mạch cảm xúc thực của ông về cuộc đời người lính trên những nẻo đường kháng chiến đầy gian khổ, thiếu thốn, hiểm nguy nhưng cũng rất hào hùng, quả cảm : Đường mười hai, Ngược đường số 6,Những làng đi qua, Chiếc núi nữa rào… Là con người nặng lòng yêu quê hương, đất nước, Quang Dũng dành những dòng cảm động nhất viết về đất nước, quê hương, đặc biệt về xứ Đoài mà ông luôn khắc khoải thương nhớ. Những bài thơ đằm thắm, hồn hậu của ông : Đôi mắt người Sơn Tây, Ba Vì mờ cao (lời bài hát)… từng làm xúc động nhiều thế hệ độc giả và đã thực sự góp vào thơ Việt những “bức tranh quê” đằm thắm. Thơ tình cũng là mảng đặc sắc trong thơ Quang Dũng. Tình thực, cảm xúc thực và những rung động tỉnh tế tạo nên sắc thái riêng của thơ ông. Thơ Quang Dũng là sự kết hợp nhuần nhị giữa vẻ đẹp chân chất, dân dã với tài hoa tính tế. Nhiều bài thơ ông, do vậy đạt đến độ chân tài. Mây đầu ô Tà tập thơ khép lại đời thơ Quang Dũng. Song vẫn là sự tiếp nối đến cảm động những tình cảm nồng ấm, thiết tha của ông về đất nước, con người và niềm khát khao được sống, được “phiêu bạt”, dấn thân của người lính – thi sĩ một thời. Dù di sản thơ Quang Dũng để lại không nhiều, nhưng mặc nhiên ông là một nhà thơ được mến mộ với vẻ đẹp và cả tính sáng tạo độc đáo của một cây bút chân tài. Một hồn thơ “thoảng mùi thơm quê mùa” dân dã, mà tinh tế, mà hồn hậu với một chiều sâu nhân bản. Quang Dũng cũng là tác giả của nhiều tập truyện kí có giá trị như Rừng về Xuôi, Nhà đồi, Gương mặt hồ Tây (in chung). Những chiêm nghiệm, thuộc hiểu sâu sắc, kỹ lưỡng của ông từ những năm tháng Tây Tiến, lẫn lộn suốt dải biên giới phía tây của tổ quốc và những chuyến đi cùng các đội khảo sát rừng đã giúp Quang Dũng viết được những trang xúc động về vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ và sự phong phú của rừng cây, muông thú. Văn xuôi của Quang Dũng đậm chất thơ, giàu hình ảnh và có sức gợi cảm. Văn xuôi Quang Dũng cũng để lại những trang tuyệt bút như trong : Màœ gặt đến, Một con tàu, Hoa lại vàng tháng Chạp, Phiên chợ Bắc Hà… Đó quả là “những hạt vàng lấp lánh”, ngời ánh lên nét vẻ tài hoa riêng, góp phần khẳng định dấu ấn của cây bút đa tài Quang Dũng – một trong những gương mặt tiêu biểu của lớp nhà thơ xuất hiện sau Cách mạng tháng Tám.
Tham khảo thêm tư liệu các nhà văn, nhà thơ, tác giả khác
