Giới thiệu nhà thơ Võ Liêm Sơn
Nhà thơ Võ Liêm Sơn sinh ngày 18.8.1888, mất ngày 22.2.1949, còn có bút danh Ngạc Am. Quê gốc: xã Thiên Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh. Ông đã từng là Chủ tịch UBND tỉnh Phan Rang (1945), Ủy viên Ủy ban kháng chiến hành chính Liên khu IV (1948). Ông là một sĩ phu yêu nước hoạt động ngay từ thời kỳ đầu những năm 1930. Đã từng bị thực dân Pháp quản chế ở Phan Rang.
Tác phẩm của nhà thơ Võ Liêm Sơn
Tác phẩm đã xuất bản : Duyên Thơ (thơ – 1928), Hai vấn (tập văn chính trị hài hước – 1028), Đông Tây văn hóa phê bình (địch – 1929), Cô lâu mộng (tiểu thuyết – 1934), Bức thư gửi chị Liên Tâm (phê bình – 1934), Văn học và đời sống (phê bình – 1934), Ngắm non Hồng (thơ – 1957).
Võ Liêm Sơn là nhà văn có vị trí cầu nối giữa hai thời kỳ cận đại và hiện đại của văn học Việt Nam. Ông là người học rộng, biết nhiều, có khí sắc mạnh mẽ và thâm trầm trong cốt cách văn chương. Ngòi bút của Võ Liêm Sơn đã từng được thử thách qua nhiều thể loại : thơ, văn xuôi, lý luận phê bình, dịch thuật. Tác phẩm quan trọng và có ý nghĩa nhất trong sự nghiệp văn chương của Võ Liêm Sơn là tiểu thuyết Cô lâu mộng, được viết vào khoảng năm 1927 – 1928 và xuất bản năm 1934. Có lân mộng (có nghĩa là giấc mộng xương khô) đã đưa ra một hình mẫu về con người đang đi tìm một chủ thuyết để cứu nước, cứu dân. Câu chuyện lấy bối cảnh của một thời xa xưa nhưng nội dung tư tưởng mang ý nghĩa thời sự sâu sắc. Chính vì thế, in chưa ráo mực cuốn sách đã bị tịch thu và tác giả của nó đã bị mật thám Pháp theo dõi. Tập Hài văn xuất bản trước đó (1928) cũng bị cấm lưu hành. Cuốn sách đã phê phán bọn quan lại các cỡ và châm biếm một số thói hư tật xấu và tập quán lỗi thời của một bộ phận quần chúng.
Võ Liêm Sơn làm thơ bằng cả chữ Hán và chữ Việt. Thơ ông là tiếng lòng của một thân sĩ yêu nước, tự hào về truyền thống dân tộc, luôn luôn gắn với chính trị và thời cuộc. Một số bài như : Tiễn bạn xuất dương, Thiên đường và địa ngục, Bài ca cổ động tham gia Việt Minh, Khóc Nguyên Du, Chúc thọ cụ Sào Nam… đều mang nặng âm hưởng của thời đại mới. Năm 1948, trong một dịp gặp gỡ tại chiến khu Việt Bắc, Hồ Chủ tịch đã có bài thơ Tặng Võ công, “một bài thơ thù tạc nhưng bao quát được cả thời cuộc, cả tình riêng”. Bài thơ của Bác có viết : “Tặng công chỉ nhất cú – Kháng chiến tất thành công” (Một câu xin tặng cụ – Kháng chiến ắt thành công). Võ Liêm Sơn đã hoạt lại : “Tương kiến tùng lai nhật, Kháng chiến đi thành công” (Hẹn nhau ngày gặp lại, Kháng chiến đã thành công).
Võ Liêm Sơn là một người uyên bác. Ngoài viết văn làm thơ, ông còn tham gia dịch thuật và viết lý luận phê bình văn chương. Ngay từ trước năm 1930, ông đã có những quan điểm văn chương tiến bộ, gần gũi với chúng ta hôm nay.
Tham khảo thêm tư liệu các nhà văn, nhà thơ, tác giả khác